Muzeum Narodowe w Krakowie utworzone zostało w 1879 roku jako pierwsza narodowa instytucja muzealna Polaków. Do końca I wojny światowej było jedynym wielkim, dostępnym dla publiczności muzeum na ziemiach polskich i do dziś pozostaje placówką o największej liczbie kolekcji, budynków i stałych galerii. Od 1950 roku ma status muzeum państwowego, podległego bezpośrednio Ministrowi Kultury. Utrzymywane jest przez Ministra oraz z przychodów własnych, które od kilku lat może uzyskiwać, mimo iż statutowo jest instytucją non profit. Obecnie zatrudnia ponad 600 osób, zatrudnionych w 10 Oddziałach Muzeum, w większości których znajdują się stałe galerie Muzeum.