Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” został powołany do życia jako państwowa instytucja kultury w marcu 2007 roku przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego. Od początku 2009 roku Ośrodek funkcjonuje jako instytucja samorządowa miasta Wrocławia.